Παρελάσεις, συνθήματα, στρατός και τσολιάδες στους δρόμους της χώρας. Συζητήσεις για τον εθνικισμό και για όσα έντεχνα καλλιεργούνται δεκαετίες τώρα στο φαντασιακό των νεοελλήνων. Η πολιτική ηγεσία καταθέτει στεφάνια. Οι μεγαλοστομίες βρίσκουν πάντα αποδέκτες και τα μέσα ενημέρωσης τον χαβά τους. Η υποκρισία δεν έκανε ποτέ διακρίσεις. Οι πολίτες, τσιπουράκι και ξαλμυρισμένο μπακαλιάρο στα ουζερί της πλατείας και αργότερα υπνάκο μέχρι το βραδάκι. Οι δεσμεύσεις του Eurogroup θα μείνουν εσαεί δεσμεύσεις. Μέσα σε τόσα δεσμά, πώς ακόμα μιλάμε για ελευθερία;
***
Καιρός, λένε, για επανάσταση. Καλός καιρός για εξέγερση. Κι αναρωτιέμαι, πώς μπορεί να σηκώσει κανείς το βάρος του εαυτού του; Πώς ν’ αναλάβει τις ευθύνες του ο υποταγμένος και ανυποψίαστος μικροαστός του 21ου αιώνα; Η επανάσταση κρύβει μέσα της τη λέξη ανάσταση. Πότε, αλήθεια, συνέβη η πρώτη για να επαναληφθεί; Μια φορά ανασταίνεται κανείς. Δεν έχει δεύτερη. Επανάσταση είναι τα όμορφα μάτια του κοριτσιού σου, λίγο πριν πέσει για ύπνο τη νύχτα. Επανάσταση είναι μια βόλτα με τον σκύλο σου μες στη βροχή ή το αθόρυβο πέρασμα ενός πουλιού στον ανοιξιάτικο ουρανό. Η επανάσταση είναι ο μόνος τρόπος ν’ αντικρίσουμε τον κόσμο. Φυλάει στα σπλάχνα της έρωτα, πυρπολημένα μυαλά και αναίτιες φυγές. Η επανάσταση είναι διαρκής επιστροφή. Η επανάσταση είναι η μόνη μας πατρίδα.
***
Ο τόπος των σφαλμάτων μας ονομάζεται πατρίδα. Ο τόπος που ερωτευτήκαμε τη ζωή και νιώσαμε πως είναι κανείς να πεθαίνει άδοξα, προσβλέποντας σε μελλοντικές δόξες, ονομάζεται πατρίδα. Πατρίδα είναι εκεί που επιστρέφει το μυαλό. Είναι οι αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων και οι πρώτες πληγές στα γόνατα. Πατρίδα είναι οι μυρωδιές και τα βλέμματα που αγαπήσαμε. Ο τόπος που παίξαμε κάποτε κρυφτό. Γιατί πάντα θ’ αναζητάς κρυψώνες στη πατρίδα σου. Ολόκληρη η πατρίδα είναι μια κρυψώνα. Κυρίως εκείνων που “τα φυλάνε”. Και ‘μεις μάταια θα περιμένουμε ν’ ακούσουμε από στόματα άλλων το ανακουφιστικό «φτου, ξελευθερία για όλους!». Πατρίδα είναι εσύ και εγώ. Πατρίδα είναι ο τόπος των εχθρών μας.
***
Το θέατρο δεν είναι παρά η ίδια μας η ζωή. Δεν απαιτείται ιδιαίτερος κόπος. Ένα πέρασμα απ’ την ίδια σκηνή όλοι μας. Προοίμια, ρόλοι, σκηνές, επίλογος, αυλαία. Γιατί με το θέατρο δεν απαιτείται ιδιαίτερη γνωριμία. Κυρίως σ’ αυτή τη χώρα. Όχι γιατί εδώ γεννήθηκε η τέχνη του θεάτρου και της όρχησης. Αλλά γιατί σ’ αυτόν τον τόπο, βρήκαν πρόσφορο έδαφος τρανοί υποκριτές που έδωσαν και δίνουν ακόμα μαθήματα σκηνοθεσίας και υποκριτικής.
***
Δεν μου έμαθαν ποτέ κανέναν ύμνο. Μόνο τον εθνικό. Και ζήτησαν να τον τραγουδώ πάντα ακάθιστος. Από σεβασμό, λένε και εθνική υπερηφάνεια. Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια μου ‘παν και ‘γω που δεν ήξερα συμφώνησα, παραμένοντας από τότε ακάθιστος να σέβομαι, να τιμώ και να βαρώ προσοχή με το κεφάλι ψηλά. Αλλά κανείς δεν με σεβάστηκε. Κανείς δεν με τίμησε. Κανείς δεν βάρεσε μπροστά μου προσοχή, έχοντας το κεφάλι του ψηλά. Το κατέβασα έτσι κι εγώ, να κοιτώ το βρεγμένο χώμα μπας και βρω ποτέ το δρόμο μου και πορευτώ εν ειρήνη. Ακάθιστος Ύμνος απόψε. Χαίρε νύμφη ανύμφευτε. Σε μια βδομάδα τα πάθη. Ξανά. Απ’ την αρχή. Τόσο γρήγορα.
***
Όταν βρέχει γίνομαι ένας τόσο δα μικρός ανθρωπάκος, χωρίς ανάγκες και άγχη. Όταν βρέχει, δεν μ’ αφορά αν είναι άνοιξη, καλοκαίρι ή χειμώνας. Η βροχή δεν έχει εποχή. Η βροχή ξεπλένει και θρέφει τη γη, όπως ξεπλένει και θρέφει τα συναισθήματά μας. Και μετά, περιμένουμε καρτερικά να καρπίσουν. Η βροχή είναι ευλογία. Πάντα ήταν. Είναι άδικο να γκρινιάζουμε για τον καιρό και την υγρασία που ‘φερε μαζί του ο Μάρτης. Όλα θα ‘ρθουν κάποτε. Ηλιοφάνειες, αεράκια, ανθισμένα κυκλάμινα στις πλαγιές… Ο καιρός υπήρξε πάντα συμπαραστάτης μας. Ποτέ εχθρός μας. Και η βροχή, θα συνεχίζει να πέφτει ατάραχη, ποτίζοντας λίγο ακόμα τα βάσανα του κόσμου.
***
Τελευταία Κυριακή του Μάρτη και οι δείκτες των ρολογιών μας μια ώρα μπροστά. Να φεύγει ο χρόνος κι εμείς να τον διώχνουμε μία ώρα γρηγορότερα. Ωραίοι είμαστε! Πώς περνάς; Πέρασες καλά; Πώς περνάς τον καιρό σου; Περνάει ο καιρός. Δεν περνάει η ώρα. Όλα περνούν. Ο χρόνος, αγχόνη στο λαιμό μας. Ο τρόμος της φθοράς και του τέλους. Ο χρόνος ο μόνος δραγουμάνος της ζωής μας. Δεν ξέρουμε αν υπάρχει. Κι αν υπάρχει, γιατί υπάρχει; Τα ρολόγια μετράνε τον χρόνο που φεύγει. Όχι τον χρόνο που έρχεται. Ο χρόνος που έφυγε δεν υπήρξε ποτέ κι εκείνος που έρχεται δεν ξέρεις γιατί έρχεται και τι σου επιφυλάσσει. Τα ρολόγια δεν ανήκουν σ’ εμάς. Ανήκουν στο κεφάλαιο, στο κέρδος του ωραρίου, στην παραγωγή και την κατανάλωση της ύλης. Ο χρόνος κυλάει για όλους μας. Ιδιαίτερα για τους σκληρά εργαζόμενους, τους σκληρά άνεργους και τους σκληρά νοσούντες. Όλα μετρούν το τέλος μας. Τίποτα τη χαρά μας; Στη χαρά, ο χρόνος δεν υπάρχει. Γι’ αυτό, σου λέω, πάντα χαρά, πάντα χαμόγελο.
[Play list]
Τμήμα Ψυχαγωγίας - Διονύσης Σαββόπουλος
Χαράδρα - Διονύσης Σαββόπουλος
Πατρίδα - Αλκίνοος Ιωαννίδης
Περί μπαζών και λοιπών απορριμμάτων - Δημήτρης Ζερβουδάκης
Σαμπάχ (ορχηστρικό) - Θανάσης Παπακωνσταντίνου
Ο αρχηγός - Μάνος Λοϊζος
Κύλα γιαουρτοπόταμε (ορχηστρικό) - Εδώ Λιλιπούπολη
Χρυσοπράσινο φύλλο - Γιάννης Πουλόπουλος
The Harmonica And The Waltz - Μάνος Χατζιδάκις
Gentle Rain –- Barbra Streisand
Angel Eyes - Frank Sinatra